‘MON PETIT BANANEPARTE...’
Een relaas over een onmogelijke liefde, zelfmoord en een banaan...
‘Ontvangst in Malmaison in 1802’
Op dit schilderij van François Flameng uit ca. 1894 zien we een gezelschap dat op een zonnige dag is samengekomen op kasteel Malmaison de toenmalige residentie van Joséphine en Napoleon. Op de voorgrond links zien we Joséphine (met blauwe pluim in het haar) en rechts Napoleon Bonaparte die zijn stiefdochter Hortense de Beauharnais achternazit. Op de marmeren tuinbank zit Eugène de Beauharnais in het uniform van kolonel bij de bereden jagers.
Het is 200 jaar geleden dat Napoleon op 5 mei 1821 in ballingschap in St.Helena op 51-jarige leeftijd overleed. Was Napoleon een despoot of een vernieuwer? Wat weten wij nu nog van Napoleon? Wij nemen je mee in een klein facet van het enorme verhaal dat Napoleon ons naliet.
‘Mon petit Bananeparte...’
Je kijkt naar een reproductie van een onlangs opgedoken schilderij van de hand van Napoleontische hofschilder Jean-Antoine Gros. De ‘spotprent’ is gebaseerd op een beroemd ruiterportret van Napoleon Bonaparte geschilderd door de Franse meesterschilder Jacques-Louis David.
Het origineel, dat ruim twee meter hoog meter is, is vervaardigd tussen 1801 en 1805. En toont een sterk geïdealiseerd beeld van de overtocht die Napoleon en zijn leger maakt over de Alpen via de Sint-Bernhardpas in mei 1800. Maar wat is het verhaal achter deze intrigerende kleine spotprent?
We doen hier uit de doeken hoe dit verbazingwekkende schilderij tot stand is gekomen. En waarom de spotprent ‘Mon petit Bananeparte...’ is genoemd, en waar deze koosnaam vandaan komt. Ook wordt toegelicht wat de jonge schilder Jean-Antoine Gros, Joséphine de Beauharnais en Napoleon Bonaparte te maken hebben met deze trouvaille. Een relaas over een onmogelijke liefde, zelfmoord en een banaan. Voordat we aan een verklaring toekomen moeten we eerst de geschiedenis schetsen die aan dit unicum voorafging.
Wie is Joséphine?
Het levensverhaal van Joséphine is wel heel bijzonder. Joséphine wordt in 1763 geboren op het zonnige Franse kolonie Martinique als Marie-Josèphe-Rose de Tascher de La Pagerie. Een West-Indische schoonheid van een Frans Creoolse adellijke familie. Via haar tante Edmée Marquise de Beauharnais (geboren Tascher de La Pagerie) werd een huwelijk gearrangeerd met stiefzoon Alexandre de Beauharnais, de zoon van de gewezen gouverneur van Martinique.
Alexandre wordt naar Parijs gestuurd om carrière te maken. Deze trouwerij was voor Marie de kans weg te komen uit een saai uitzichtloos bestaan. Dit huwelijk met schuinsmarcheerder Alexandre was geen succes, maar zorgt wel voor twee kinderen: Eugène en Hortense.
‘Madame Bonaparte in haar salon’ door François Gérard (ca 1801)
Alexandre de Beauharnais, Joséphine’s ticket pour la liberté
Tijdens de periode van Terreur na de Eerste Revolutie probeert Joséphine zich als alleenstaande moeder staande te houden. Tegelijkertijd doet zij haar best om door de Parijse bovenklasse geaccepteerd te worden. Dit wordt gedwarsboomd door de arrestatie van Alexandre in 1794, op verdenking van staatsondermijning. Hoewel Alexandre en Joséphine in die tijd gescheiden leefden, waren zij officieel nog getrouwd en wordt Joséphine daarom ook gevangengezet. Alexandre beland onder de guillotine. Joséphine zal dit lot ook wachten, maar wordt net op tijd gered door de dood van Robespierre, wat meteen ook het einde van de Terreur betekent.
Alexandre de Beauharnais (onbekend)
Robespierre
De Franse advocaat en politicus Maximilien de Robespierre (1758-1794), alias ‘De Onkreukbare’, geldt als een van de gezichtsbepalende figuren uit de tijd van de Franse Revolutie.
Robespierre door Guerin Fiesinger
Van gescheiden vrouw tot societydame
Door haar heldenpositie als slachtoffer van de Terreur stijgt Joséphine snel op de sociale ladder van Parijs. Zij werkt aan haar contacten, door het sluiten van goede vriendschappen en het aangaan van verschillende affaires. Zo wordt Joséphine langzaam een veelbesproken societydame in Frankrijk. Toen zij de maîtresse werd van de machtige politicus Paul Barras waren haar financiële en sociale positie verzekerd. Aan het hiernaast afgebeelde schilderij te zien kon Paul Barras wel een zonnestraaltje in huis gebruiken.
Paul Barras door Pierre-Alexandre Tardieu (1799)
Napoleon zwicht voor Joséphine
De minnaar van Joséphine, Paul Barras wil op een gegeven moment de jonge Corsicaan Napoleon Bonaparte in zijn kamp krijgen en zet hiervoor zijn minnares Joséphine in. In die tijd namen de Fransen het niet zo nauw met normen en waarden. De Corsicaanse brigadegeneraal viel als een blok voor haar présence. Nadat ze met elkaar de nacht hadden doorgebracht, kan le petit Caporal zijn “bezoeken aan het donkere woudje” maar moeilijk vergeten. Napoleon is “overrompeld en betoverd door haar repertoire aan technieken tussen de lakens en haar vleiende interesse in hem.”
De verleidingskunsten van Napoleon staan in geen verhouding tot zijn veroveringsdrang op het slagveld. Hij was geneigd vrouwen op wie hij viel, zwijgend en nors aan te staren, met een diepe frons in het voorhoofd, totdat ze zich ongemakkelijk begonnen te voelen. Zijn liefdesdaad was in de keizerlijke bedstede van de prematuur ejaculerende soort, vrouwen in zijn omgeving werden bij voorkeur gebruuskeerd.
Napoleon als jonge luitenant door Henri Félix Emmanuel Philippoteaux (1815-18)
Napoleon et Joséphine:
Brio et Charisma
Napoleon is een soldaat in hart en nieren en weet zijn manschappen door zijn redevoeringen tot grote hoogten op te zwepen. Napoleon heeft ‘brio’ maar voor de rest is hij sjofel, vies en lomp. Joséphine daarentegen bezit een natuurlijk charisma en weet zich te bewegen in de hoogste kringen. Zij is daarenboven wonderschoon, beminnelijk, gastvrij en gracieus. Twee tegenpolen die een totaalplaatje vormden. “De natuur heeft mij een sterk en resoluut karakter gegeven; jou maakte ze van kant en gaas,” vat Napoleon hun persoonlijkheden kort en bondig samen.
Huwelijk van Napleon en Joséphine (onbekend)
Voulez-vous m'épouser?
Joséphine geeft het ja-woord
Napoleon wordt smoorverliefd, schrijft haar vurige brieven, aanbid Joséphine en vraagt haar ten huwelijk. Als hij had geweten hoeveel duizenden francs schuld Joséphine er op nahield, had hij wellicht geaarzeld met zijn huwelijksaanzoek. Napoleons familie is tegen het huwelijk, met name zijn moeder Laetitia en broers Joseph en Lucien. Joséphine aarzelt; zij weet niet goed wat ze aan moet met die magere Corsicaan. Uiteindelijk raadpleegt zij haar minnaar Paul Barras, die haar overhaalt Napoleons aanzoek te accepteren. Barras heeft namelijk het idee dat de carrière van de jonge ambitieuze generaal tot grote hoogtes zou stijgen. Niets bleek minder waar.
De huwelijksakte
(9 maart 1796)
Verstands-huwelijk of eeuwige trouw?
Het is onduidelijk of Joséphine uit liefde of uit koele berekening trouwt. Zij was immers niet zo jong meer en een huwelijk sluiten zou niet gemakkelijk zijn. Als vrouw van een generaal zal zij in ieder geval in haar levensonderhoud en dat van haar twee kinderen kunnen voorzien. Barras belooft dat haar Corsicaanse echtgenoot toch binnenkort op veldtocht zal zijn. Napoleon krijgt een belangrijke opdracht, zodat Joséphine’s leven nauwelijks zal veranderen, weet de snoodaard Barras.
Het paar trouwt op 9 maart 1796 in het geheim; Napoleon, druk bezig met de voorbereidingen voor een militaire campagne in Italië, komt veel te laat op het huwelijk. Van een kerkelijke inzegening zien zij af. Het geloof is tijdens de Franse Revolutie steeds meer op de achtergrond geraakt. En voor de kerk trouwen is niet ‘bon ton’ in het revolutionaire Parijs.
Zowel Joséphine als Napoleon liegen tegenover de ambtenaar over hun leeftijd: Joséphine haalt er een vijftal jaar af (zij is 33), want een geboortebewijs uit Martinique was zo snel niet te organiseren en Napoleon telde er ‘uit hoffelijkheid’ achttien maanden bij op (hij is 27). Het zal - ook onderling - niet bij deze ene leugen blijven.
Twee dagen later vertrekt Napoleon richting Savona, aan de Italiaanse Riviera. Joséphine blijft in Parijs.
Joséphine en Napoleon dansen in les tuileries (onbekend)
Joséphine, une épouse déloyale?
Op 24 juni 1796 besluit Joséphine zich weer bij Napoleon te voegen, vergezeld van haar minnaar Hippolyte Charles. Op 13 juli vindt ze Napoleon aan de poorten van Milaan, een stad die ze saai vindt. Ze zet haar affaire met Hippolyte echter kort daarna voort op de terugweg naar Parijs.
Hippolyte Charles Frans luitenant en vrijwilliger in het Huzaren regiment. Hij is Josephine Bonaparte's minnaar kort na haar huwelijk met Napoleon Bonaparte (onbekend werk)
Op 17 maart 1798 komt hun heimelijke liefde Napoleon ter ore, waardoor hij in grote woede ontsteekt. Berg je dan maar want de woede aanvallen van ‘le petit Caporal’ zijn letterlijk historisch. Joséphine kan hem echter kalmeren en hem ervan overtuigen dat de geruchten niet waar zijn. In juli 1798, Bonaparte is in Egypte, wordt de ontrouw van zijn vrouw opnieuw aan hem gemeld. Hij schrijft zijn broer Joseph om zich op een scheiding voor te bereiden. De brief van Bonaparte wordt onderschept door admiraal Nelson, en het verlies van de Franse vloot verhindert elke correspondentie. Toen Joséphine ter ore kwam dat Napoleon in Fréjus was geland, haast zij zich naar hem toe om te proberen Napoleon van gedachten te doen veranderen over de scheiding. Hoewel Napoleon een scheiding zoekt, zal hij Joséphine vergeven nadat ze belooft haar affaire met Hippolyte Charles te beëindigen. Het paar vestigt zich in het Kasteel van Malmaison.
Het huwelijk tussen Napoleon en Joséphine blijft problematisch. Joséphine maakt geen geheim van haar afgunst jegens de arrogante en overspelige Bonaparte. En door het buitenechtelijke avontuur van Joséphine verliest Napoleon het respect voor zijn vrouw. Dat zal veranderen als Napoleon Keizer van Frankrijk wordt. Joséphine stopt rigoureus met haar vrijzinnige tijdverdrijf en ontpopt zich als ‘Première dame. En zweert haar minnaars af. De ambitie van de strijdlustige generaal bereikte door de kroning tot Keizer zijn hoogtepunt.
Joséphine wijdt haar leven volledig aan haar ‘petit Caporal’. Met haar invloed en kennis van de high society, geduld en empathie vormen Napoleon en Joséphine een onoverwinnelijk paar. Hoewel ze later zullen scheiden omdat Joséphine geen kinderen kan krijgen voor de troonsopvolging zullen zij - door alle latere huwelijken en relaties van Napoleon heen - tot aan hun dood zielsveel om elkaar geven. Door hun liefdesband zijn zij eeuwig trouw aan elkaar. Nee, niet in de huwelijkse staat.
Bonaparte et son Etat-Major en Egypte door Jean-Leon Gerome (1863)
Een krankzinnige kroning
‘De kroning van keizerin Joséphine’ door Jacques-Louis David (1807)
Op 2 december 1804 kroont Napoleon zichzelf tot keizer. Dat is tot zijn kroning nog nooit eerder vertoond. Het kerkelijk recht schrijft voor dat de Paus de kroon op het hoofd zet. De dag voor de kroning in de Notre Dame in Parijs op 2 december 1804 was Joséphine gaan biechten bij paus Pius VII en zij vertelt dat zij nooit voor de kerk is getrouwd met Napoleon. Ze doet deze ontboezeming, omdat zij een echtscheiding vreest, want het paar is nog steeds kinderloos. De canonieke wetten eisen dat een kerkelijke verbintenis nodig is, voordat zij tot keizer en keizerin gekroond kunnen worden. Napoleon moet daarom dezelfde avond nog snel in het kerkelijk huwelijk treden met Joséphine. Hij heeft haar deze manoeuvre nooit echt vergeven. Het huwelijk was niet meer te redden. In 1809 wordt het kinderloze huwelijk tussen Napoleon en Joséphine officieel ontbonden en even later trouwt Napoleon met de piepjonge en vruchtbare Marie Louise van Oostenrijk die hem een wettige zoon en erfgenaam schenkt. Zijn hart zal echter altijd aan zijn grote liefde Joséphine verpand blijven. Hij noemt zijn scheiding en hertrouwen zijn ‘offer aan de staat’.
Napoleon heeft Joséphine zojuist verteld dat hij van haar gaat scheiden (onbekend)
Krijg een impressie van Malmaison via bovenstaande slideshow
Hoe komt een banaan in Frankrijk?
Joséphine verhuist naar kasteel Malmaison en koopt in de omgeving alle beschikbare bossen en landerijen op en laat haar passie voor de dieren- en plantenwereld de vrije loop. Ze beschikt over een menagerie met struisvogels, fazanten, zwarte zwanen, emoes, gemzen, lama’s, een zeehond, en vele soorten apen. Tientallen soorten exotische planten en kruiden komen tot wasdom in het park of in de kassen. Heel bijzonder waren haar bananenplanten. De vruchten die zij zo goed kende uit haar geboorteland Martinique waren in haar ‘Bananerie’ een bezienswaardigheid. De zinnelijke Fransen associeerden al vrij snel de gele vrucht met het mannelijk lid. Ou la la!
Malmaison werd een botanische tuin met grote faam, waaraan kosten noch moeite waren gespaard.
Joséphine’s stille aanbidder schilder Antoine-Jean Gros
Joséphine is ook een groot verzamelaar van kunst en schilderijen in het bijzonder. Ze wordt geschilderd door en werkt samen met verschillende kunstenaars zoals Jacques-Louis David en Francois Gerard. Er was echter één schilder aan wie Joséphine de voorkeur gaf en vaker opdracht gaf dan anderen, de getalenteerde Antoine-Jean Gros.
Antoine-Jean Gros is een zoon van schilder Jean-Antoine Gros. Hij leert al op jeugdige leeftijd tekenen. In 1785 wordt hij leerling van Jacques-Louis David, met wie hij bevriend raakt en die hem sterk beïnvloed. In 1793 ontvlucht Gros met hulp van David het door de Revolutie zeer onrustige Frankrijk. Hij gaat naar Italië, waar hij verblijft in Genua en enige tijd in Florence.
Toen Gros hoorde dat Joséphine Genua zou bezoeken, probeert hij een introductie te krijgen. Joséphine’s roem is, is wijdverbreid in Frankrijk. De romanticus Gros wil deze bijzondere vrouw wel eens in het echt zien. Daarnaast weet hij dat de associatie met Joséphine hem helpt om meer bekendheid te krijgen.
baron Antoine Jean Gros door François Gérard (ca. 1790)
IIn 1800 ontmoet hij Joséphine. Hij is direct diep onder de indruk van deze wonderschone mysterieuze vrouw. Joséphine vindt de getalenteerde jonge schilder amusant en ontwikkelt een zwak voor Gros. Zij brengt hem in contact met de aanstaande keizer, die hem de opdracht geeft voor wat zijn eerste grote werk zou worden: ‘Bonaparte bij de brug van Arcole’. Het idee om Napoleon op een dergelijke heldhaftige wijze te portretteren als strijder is afkomstig van Joséphine. Je zou het vroege propaganda kunnen noemen. Het (geromantiseerde) werk slaat in als een bom bij Napoleon en geeft de jonge schilder Gros de functie van 'inspecteur aux revues'. Gros volgt Napoleon op zijn veldtochten en selecteert kunstwerken – die tot de oorlogsbuit horen - voor de collectie van het Louvre.
‘Bonaparte bij de brug van Arcole’ door Antoine-Jean Gros (1801)
In 1808 wordt Gros officieel tot portrettist van de keizerlijke familie benoemd. Hij krijgt vanwege het schilderij Napoleon op het slagveld van Eylau, de adellijke titel van Baron toebedeeld. Nu kan Baron Gros ongevraagd en ongegeneerd in de buurt komen van Joséphine. Tijdens het schilderen van haar portret ten voeten uit in 1808 wordt Gros stapelverliefd. Joséphine ziet al van mijlenver dat de jonge schilder voor haar zwicht. Maar als een poes dat met haar prooi speelt laat ze hem ‘bungelen’, met het idee dat er geen kunst is zonder lijden.
‘Napoleon op het slagveld van Eylau’ door Antoine-Jean Gros (1808)
Malade d'amour
Gros is ziek van de liefde en schrijft Joséphine talloze liefdesbrieven. Hij krijgt net als vele andere aanbidders nooit een antwoord van Joséphine. Bovendien, wat moet een door de wol geverfde vrouw van haar stand met een amusant hofschildertje? Dit spanningsveld is de voedingsbodem voor het schilderij ‘Mon petit Bananeparte…
Portret van keizerin Joséphine door Antoine-Jean Gros (1808)
The making of ‘Mon petit Bananeparte…’
Zoals bekend is Gros hopeloos verliefd (désespérément amoureux) op Joséphine. Als katalysator voor zijn onmogelijke liefde voor Joséphine maakt hij omstreeks 1809 een satirisch mini-schilderij van Napoleon. De spotprent is een optelsom van wat Gros wist over het Franse hof. Het is een wereld van list en bedrog.
‘Mon petit Bananeparte…’ is gebaseerd op eerdere studies van Gros in opdracht van zijn meester, Jacques-Louis David. Deze grootmeester is bekend om zijn schilderij ‘Napoleon steekt de Alpen over’. Een propagandistisch doek vol heroïek. In werkelijkheid is Napoleon op een muilezel over de Alpen getrokken. Deze hypocrisie hing bij Gros ver de keel uit, omdat hij ook werd geacht aan de propagandamachine rondom Napoleon mee te doen. Dit is de eerste motivatie van Gros om het portret te schilderen.
De tweede reden is dat een pikante roddel destijds de ronde deed in de Parijse society. Die hij nota bene ook uit de mond van Joséphine heeft gehoord. Joséphine noemde Napoleon, vanwege zijn promiscuïteit en geringe statuur, vaak plagerig “Mon petit Bananeparte...”. Zo kwam het werk aan zijn naam. Hoewel het Franse hof in die tijd het niet nauw nam met seksualiteit en monogamie, stond wel de doodstraf op het beledigen van de vorst.
‘Mon petit Bananeparte...’ door Antoine-Jean Gros (ca. 1809)
Het tragische lot van de stille aanbidder
Het is onwaarschijnlijk dat ‘Mon petit Bananeparte...’ Joséphine ooit onder ogen is gekomen. Aannemelijker is het dat het werk werk jarenlang heeft gehangen in het atelier van Gros. Na de dood van Gros verdween de spotprent in de vergetelheid. Enige tijd geleden werd werd het stuk ontdekt in een privécollectie. Achterop het schilderij werd ook een brief gevonden. Een afscheidsbrief van Gros aan Joséphine. Uit het document maken we op dat hij haar vaker heeft geschreven, maar tot zijn grote frustratie en verdriet bleven zijn brieven onbeantwoord. Hoewel Joséphine twee decennia eerder overleed dan Gros, heeft hij haar nooit kunnen vergeten... oit los kunnen laten.
Joséphine stierf op 29 mei 1814, nog maar 50 jaar jong… Met Gros liep het ook slecht af. In slechte gezondheid, ongelukkig getrouwd, getroebleerd en nog steeds verliefd, verdronk hij zichzelf op 25 juni 1835 in een ondiepe tak van de Seine bij Meudon. Un fait accompli.
Na een uitvoerige restauratie oogt de spotprent – als satirisch statement tegen de arrogantie van de macht – weer fris en actueel. En zal vooral ook voortleven als uiting van een onmogelijke liefde voor een onbereikbare vrouw.
///
EPILOOG
Hoe loopt het af met Napoleon?
Een nieuwe vrouw
Na de gedwongen scheiding van Joséphine trouwt Napoleon in 1810 met prinses Marie Louise van Oostenrijk [afbeelding], dochter van de Oostenrijkse keizer Frans I. Dat was een strategisch gearrangeerd huwelijk aangezien hij enerzijds op zoek was naar een geschikte vrouw die hem dan eindelijk de zo vurig gewenste zoon en troonopvolger zou kunnen schenken en anderzijds wilde hij doormiddel van een huwelijk een politiek strategische bondgenootschap smeden met een van zijn historische vijanden. En de zoon kwam er: Frans Karel Jozef (Napoleon II). Het bondgenooschap met de Habsburgse monarchie pakte minder goed uit.
‘Keizerin Marie-Louise met de koning van Rome’ door François Pascal Simon Gérard (1812)
Keerpunt
De veldtocht van Napoleon naar Rusland in 1812 was een keerpunt. Zijn Grande Armée werd gedecimeerd en in 1813 versloeg de Zesde Coalitie Napoleon in de Slag bij Leipzig. In 1814 viel de Coalitie Frankrijk binnen en werd hij tot aftreden gedwongen en verbannen naar het eiland Elba.
Napoleon wordt wel tot keizer van het eiland benoemd en mag daar een leger van zeshonderd soldaten hebben. Maar Napoleon wil weer keizer van Frankrijk worden en smeedt een plan om te ontsnappen. In 1815 voegt hij de daad bij het woord en trekt hij met een klein leger getrouwen op naar naar Parijs.
Famous last words
Het plan lukt en honderd dagen lang lijkt het of oude tijden herleven. Maar bij Waterloo lijdt Napoleon zijn definitieve nederlaag. En deze keer wordt hij grondiger verbannen, naar Sint-Helena, ver in de Atlantische Oceaan. Op dit afgelegen eiland zou hij de laatste jaren van zijn leven doorbrengen in gezelschap van en paar trouwe dienaars. Hij heeft gaat er nog een amoureuze verhouding aan met Albine de Montholon. Napoleon stierf op 5 mei 1821, op 51-jarige leeftijd. Op zijn sterfbed zouden zijn laatste woorden zijn geweest: France… Armee… fils.
Sommige biografen menen dat hij in zijn laatste woorden ook “Joséphine” heeft genoemd. Wat we wel weten, is wat hij op Sint-Helena nog over haar heeft verteld aan een dienaar.
De blijvende maatschappelijk betekenis van Napoleon
Napoleons lichaam werd overgedragen aan Frankrijk en (later) bijgezet een praalgraf in de Dôme des Invalides te Parijs.
Napoleon is slechts 15 jaar aan de macht geweest. Wat is de blijvende maatschappelijke betekenis van Napoleon geweest, los van zijn territoriale aspiraties? Napoleons betekenis ligt met name op het vlak van de rechtspraak en standaardisering van internationale maten. Bekend is Napoleons juridische hervorming via het wetboek Code Napoléon (1804), dat veel invloed heeft gehad op het Europese recht en de rechtspraak. Verder was de standaardisering van gewichts- en lengtematen die hij doorvoerde een blijvertje. In Nederland en elders is ook de invoering van de Burgerlijke Stand en daarmee het fenomeen achternaam, in Nederland sinds 1811, aan hem te danken. Ten slotte introduceerde Napoleon in veel door hem belegerde landen het rechts rijden op wegen in plaats van het links rijden dat tot die tijd gebruikelijk was.
‘Napoleon schrijft de Code Civil’ door Jean-Baptiste Mauzaisse (1833)
Het Hart van Napoleon (podcast)
Wil je meer weten over de hoofdrolspelers in dit verhaal, luister dan naar ‘Het hart van Napoleon’. Een de adembenemend spannende 10-delige podcast door meesterverteller Johan Op de Beeck. Om in de stemming te komen, alvast de eerste 2 afleveringen.
Veel luisterplezier!
01
De jonge Napoleon Bonaparte is eenzaam en berooid, en onervaren in de liefde. Hij is 27, zit in het leger en bezoekt onbehouwen de hoertjes in de gaanderijen van Le Palais Royale. Intussen amuseert de voormalige burggravin Rose de Beauharnais zich met de rest van de Parijse society.
02
Het is 1795. Nog niet zo lang geleden was Napoleon een nobody, een onbeduidend officiertje in het Franse Leger. Nu is hij is de grote man die de revolutie van de ondergang heeft gered. Op vastberaden wijze heeft hij de opstand van de royalisten tegen het directoire neergeslagen.
